Cháy nổ luôn là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với cuộc sống con người, đặc biệt tại các đô thị đông đúc. Cháy chung cư cao tầng và nhà trong ngõ nhỏ đã trở thành những thảm kịch nghiêm trọng và in sâu vào tâm trí của nhiều người.
Cháy và thực trạng đáng báo động
Theo thông tin từ Bộ công an, chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2024, toàn quốc đã xảy ra 1.975 vụ cháy, nổ, trong đó số vụ cháy xảy ra tại nhà ở, nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh là 817 vụ, chiếm khoảng 41,36% tổng số vụ cháy. Các vụ cháy xảy ra đã khiến hàng chục người chết và thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng.
Những chung cư cao tầng, nhà trong ngõ nhỏ hay những hộ gia đình kết hợp kinh doanh khi xảy ra cháy thường gây ra thương vong rất lớn. Đặc biệt, những ngôi nhà có chuồng cọp sẽ trở thành những “cái bẫy” chết người khi có hỏa hoạn xảy ra.
Nguyên nhân của cháy chung cư cao tầng và nhà trong ngõ nhỏ
Hệ thống điện quá tải
Các thiết bị điện, nếu không được lắp đặt và sử dụng đúng cách, có thể dẫn đến tình trạng quá tải, gây ra chập điện và hỏa hoạn. Việc này đặc biệt nguy hiểm tại các chung cư cao tầng, nơi mà mật độ sử dụng điện rất cao. Trong môi trường này, các hệ thống điện thường phải chịu áp lực lớn từ nhiều thiết bị điện tử và gia dụng hoạt động cùng lúc. Nếu không có biện pháp kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ, hệ thống điện dễ bị quá tải và chập cháy, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng về tài sản và tính mạng con người.
Sử dụng các thiết bị điện không đảm bảo chất lượng
Nhiều người dân thường có thói quen sử dụng các thiết bị điện không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc đã cũ kỹ, không còn đảm bảo an toàn. Những thiết bị này, do không đạt tiêu chuẩn chất lượng hoặc đã qua sử dụng quá lâu, thường dễ gặp phải các vấn đề về kỹ thuật như dây dẫn bị hở, các linh kiện bên trong bị hao mòn hoặc không còn hoạt động đúng cách. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng chập điện, làm cho các thiết bị phát tia lửa điện hoặc nóng lên bất thường, gây ra nguy cơ cháy nổ cao. Đặc biệt, trong môi trường sống tại các khu dân cư đông đúc, như chung cư cao tầng hoặc các ngôi nhà trong ngõ nhỏ, sự cố này có thể lan rộng rất nhanh chóng và gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
>>>Xem thêm: Làm sao để tránh ngộ độc khí CO khi xảy ra cháy?
Chưa có các biện pháp phòng cháy chữa cháy
Người dân thường ít chú trọng đến việc kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống phòng cháy chữa cháy trong gia đình và khu vực sống. Họ thường lơ là trong việc kiểm tra định kỳ các thiết bị báo cháy, bình chữa cháy, và hệ thống phun nước tự động. Nhiều người không nhận thức được rằng, việc này là cần thiết để đảm bảo rằng hệ thống phòng cháy chữa cháy luôn ở trạng thái sẵn sàng hoạt động khi có sự cố xảy ra. Nếu các thiết bị này bị hỏng hoặc không được bảo dưỡng đúng cách, chúng có thể không hoạt động hiệu quả khi cần thiết, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Đặc biệt tại các ngôi nhà trong ngõ nhỏ, vấn đề an toàn càng trở nên phức tạp hơn. Những ngôi nhà này thường không có lối thoát hiểm rộng rãi, thậm chí nhiều nơi còn không có lối thoát hiểm riêng biệt. Khi hỏa hoạn bùng phát, khói và lửa nhanh chóng lan tỏa, gây cản trở việc thoát thân của cư dân. Việc thoát hiểm gặp rất nhiều khó khăn do không có lối thoát hiểm đủ rộng để nhiều người cùng thoát ra một lúc. Hơn nữa, các ngõ nhỏ hẹp khiến việc tiếp cận và cứu hộ của lực lượng cứu hỏa trở nên vô cùng khó khăn, kéo dài thời gian xử lý đám cháy và tăng nguy cơ thiệt hại về người và tài sản.
Các ngôi nhà trong ngõ nhỏ thường xây dựng san sát nhau, với hệ thống dây điện chằng chịt và không gian sống chật chội, làm tăng thêm nguy cơ cháy nổ và khó khăn trong việc cứu hỏa. Trong nhiều trường hợp, lối thoát duy nhất là qua các cửa sổ nhỏ hoặc mái nhà, điều này đặc biệt nguy hiểm và không hiệu quả trong tình huống khẩn cấp.
Hậu quả của cháy chung cư và nhà trong ngõ
Thiệt hại về tài sản và tính mạng
Cháy nổ gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về tài sản và tính mạng con người. Khi xảy ra hỏa hoạn, ngọn lửa có thể lan nhanh qua các vật liệu dễ cháy trong nhà, gây ra sự tàn phá khủng khiếp chỉ trong thời gian ngắn. Những vụ cháy lớn có thể thiêu rụi toàn bộ khu chung cư hoặc các dãy nhà trong ngõ nhỏ chỉ trong vài giờ đồng hồ, để lại đống đổ nát và sự hoang tàn. Nhà cửa, đồ đạc, và tài sản tích lũy qua nhiều năm có thể biến thành tro bụi, gây thiệt hại kinh tế nặng nề cho các gia đình.
Thiệt hại về tài sản là một phần, nhưng thiệt hại về tính mạng con người còn nghiêm trọng hơn nhiều. Hỏa hoạn không chỉ gây ra cái chết do bỏng mà còn do ngạt khói. Khói độc từ các vật liệu cháy có thể gây ngộ độc carbon monoxide, làm nạn nhân mất ý thức và không thể tự thoát ra ngoài. Đặc biệt, trẻ em và người già thường gặp khó khăn hơn trong việc di chuyển và thoát hiểm, nên nguy cơ bị thương vong cao hơn. Sự mất mát về tính mạng không chỉ là nỗi đau của gia đình mà còn để lại hậu quả lâu dài cho cả cộng đồng.
Ảnh hưởng tâm lý
Những người sống sót sau các vụ cháy nổ thường phải chịu đựng những tổn thương tâm lý nặng nề. Nỗi sợ hãi và ám ảnh từ sự kiện hỏa hoạn có thể kéo dài suốt đời, ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe tinh thần của họ. Nhiều người gặp phải các triệu chứng của rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD), như ác mộng, hồi tưởng về sự kiện, lo âu và trầm cảm. Những triệu chứng này không chỉ gây khó khăn trong cuộc sống hàng ngày mà còn ảnh hưởng đến khả năng làm việc và duy trì các mối quan hệ xã hội.
Nỗi lo sợ tái diễn hỏa hoạn khiến nhiều người mất cảm giác an toàn ngay trong chính ngôi nhà của mình. Họ có thể trở nên cảnh giác quá mức, luôn lo lắng về nguy cơ cháy nổ, và do đó không thể thư giãn hay ngủ ngon giấc. Sự bất an này cũng có thể lan sang các thành viên khác trong gia đình, tạo ra một môi trường sống căng thẳng và đầy lo âu.
>>>Xem thêm: “Chấn động” với bộ đôi sản phẩm chống ngạt khí khi cháy
Tạm kết
Cháy nổ là một thảm kịch không ai mong muốn, nhưng chúng ta có thể phòng ngừa và giảm thiểu hậu quả bằng những biện pháp hợp lý và ý thức tự giác của mỗi người. Việc đảm bảo an toàn cháy nổ không chỉ bảo vệ tài sản, tính mạng của bản thân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng sống an toàn và văn minh.