Viêm phổi cấp là gì? Triệu chứng và cách điều trị

Viêm phổi cấp là tình trạng nhiễm trùng cấp tính tại nhu mô phổi, có thể gây ra các triệu chứng như sốt cao, ho nhiều, khó thở và mệt mỏi. Bệnh có thể tiến triển nhanh và trở nặng nếu không được phát hiện sớm, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người cao tuổi. Hiểu rõ triệu chứng và cách điều trị viêm phổi cấp sẽ giúp phát hiện kịp thời, chăm sóc hiệu quả và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.

Viêm phổi cấp có triệu chứng như thế nào?

Viêm phổi cấp là tình trạng nhiễm trùng phổi diễn tiến nhanh, có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn. Nhận biết dấu hiệu viêm phổi sớm giúp can thiệp kịp thời và tránh các biến chứng nguy hiểm. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Ho:

  • Ban đầu ho khan, sau có thể ho có đờm vàng, xanh.

  • Trường hợp nặng có thể ho ra máu.

• Đau ngực: tăng khi ho, cảm giác tức nặng ngực.

• Khó thở, hụt hơi: đặc biệt ở trẻ em rút lõm lồng ngực, co kéo cơ hô hấp, phập phồng cánh mũi.

• Sốt và các triệu chứng toàn thân: sốt cao, ớn lạnh, mệt mỏi, đau nhức cơ khớp, vã mồ hôi, buồn nôn, tiêu chảy.

• Trẻ em: bú kém, quấy khóc, ngủ li bì, co giật trong những trường hợp nặng.

• Người lớn: da tím tái, run rẩy, thay đổi nhận thức, khó thở nghiêm trọng cần cấp cứu kịp thời.

Các biểu hiện có thể khác nhau tùy lứa tuổi, nhưng viêm phổi ở trẻ em và người lớn đều tiến triển nhanh, có nguy cơ biến chứng nếu không được điều trị sớm.

Nguyên nhân gây bệnh viêm phổi cấp

Viêm phổi cấp là tình trạng nhiễm trùng phổi tiến triển nhanh, có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng khác nhau. Hiểu rõ nguyên nhân viêm phổi và lý do bị viêm phổi sẽ giúp phòng ngừa và điều trị kịp thời. Các tác nhân chính bao gồm:

• Do virus: Đây là nguyên nhân phổ biến, đặc biệt ở trẻ em. Một số loại virus thường gặp gồm: virus cúm, virus hợp bào hô hấp (RSV), virus rhino, virus adeno, virus sởi,… Khi virus xâm nhập vào phế nang, gây hiện tượng viêm phổi, làm tăng tiết dịch, khó thở và ho khan hoặc có đờm.

• Do phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae: Thường gặp ở người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính hoặc hệ miễn dịch suy giảm, dễ dẫn đến viêm phổi cấp tính nặng.

• Do các vi khuẩn khác: Bao gồm Haemophilus influenzae, Enterobacteriaceae, Legionella spp, vi khuẩn kỵ khí,… Những vi khuẩn này có thể gây viêm phổi lan tỏa, tiến triển nhanh và dễ biến chứng.

• Do nấm và ký sinh trùng: Ít gặp hơn nhưng vẫn có thể gây viêm phổi nghiêm trọng, đặc biệt ở những người suy giảm miễn dịch.

Những trường hợp dễ mắc viêm phổi cấp:

• Trẻ em và người cao tuổi, hệ miễn dịch yếu hoặc có bệnh lý nền.

• Người sống và làm việc trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi.

• Người hút thuốc lá thường xuyên.

• Người có tiền sử bệnh hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản mạn tính, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

• Người mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, tim mạch, xơ gan,…

Việc nắm rõ nguyên nhân viêm phổi cấp tính giúp cha mẹ và người lớn chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm các dấu hiệu viêm phổi và hạn chế tiến triển nặng của bệnh.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh viêm phổi cấp

Phương pháp chẩn đoán viêm phổi cấp

Việc chẩn đoán viêm phổi cấp cần thực hiện sớm, đặc biệt với trẻ bị viêm phổi hay người lớn có dấu hiệu viêm phổi nặng. Các bước chính bao gồm:

• Khám lâm sàng: Đánh giá các triệu chứng như ho, sốt, khó thở, đau ngực; với dấu hiệu viêm phổi ở trẻ 7 tháng tuổi, cần chú ý thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú, quấy khóc.

• Khai thác tiền sử bệnh lý: Bao gồm thói quen sinh hoạt, các bệnh mạn tính và thuốc đang sử dụng.

• Nghe phổi: Nhằm đánh giá âm thanh phổi bất thường, tình trạng viêm và mức độ bệnh.

• Xét nghiệm cận lâm sàng:

  • Xét nghiệm máu: kiểm tra mức độ nhiễm trùng, cấy máu nếu nghi ngờ viêm phổi do vi khuẩn.

  • Chụp X-quang ngực: xác định vị trí và mức độ viêm phổi.

  • Nuôi cấy đờm, kháng sinh đồ: phân biệt với viêm phổi do lao hoặc các nguyên nhân khác.

  • Chụp CT Scan ngực: áp dụng khi cần đánh giá chi tiết.

  • Kiểm tra C-reactive protein: đánh giá mức độ viêm.

Một số phương pháp điều trị viêm phổi cấp

Việc điều trị viêm phổi cấp cần dựa trên nguyên nhân, mức độ bệnh và độ tuổi của người bệnh, bao gồm cả viêm phổi ở trẻ em:

• Sử dụng thuốc theo nguyên nhân:

  • Kháng sinh cho viêm phổi do vi khuẩn.

  • Thuốc kháng virus nếu bệnh do virus gây ra.

  • Thuốc kháng nấm cho trường hợp viêm phổi do nấm.

• Điều trị triệu chứng: thuốc giảm ho, hạ sốt, giảm đau.

• Điều trị hỗ trợ tại nhà hoặc nhập viện:

  • Nhập viện khi có dấu hiệu viêm phổi nặng ở người lớn hoặc trẻ sơ sinh/nhũ nhi, thở nhanh, tím tái, bỏ bú.

  • Tại nhà, cần lập kế hoạch chăm sóc trẻ viêm phổi, đảm bảo nghỉ ngơi, duy trì dinh dưỡng và uống đủ nước.

• Chăm sóc dinh dưỡng:

  • Viêm phổi nên ăn gì: cháo, súp, rau củ mềm, thịt, cá, trứng.

  • Bị viêm phổi nên uống nước gì: nước ấm, súp, oresol, nước trái cây không đường.

• Phòng ngừa tái phát:

  • Tiêm chủng đầy đủ theo lịch, bao gồm vắc xin viêm phổi, Hib, phế cầu và cúm.

  • Giữ ấm cơ thể, vệ sinh cá nhân, hạn chế tiếp xúc với người bệnh, tránh khói bụi và thuốc lá.

Các bước chẩn đoán và điều trị kết hợp với chăm sóc đúng cách giúp trẻ và người lớn nhanh chóng hồi phục, giảm nguy cơ biến chứng nặng của viêm phế quản và viêm phổi.

Đề phòng bệnh viêm phổi cấp tại nhà 

Việc đề phòng viêm phổi cấp tại nhà đặc biệt quan trọng, nhất là với trẻ em và người lớn có sức đề kháng yếu. Bên cạnh duy trì vệ sinh cá nhân, chế độ ăn uống hợp lý, tránh khói bụi và giữ ấm cơ thể, sử dụng các giải pháp cải thiện chất lượng không khí là một trong những bước phòng bệnh hiệu quả.

Máy cấp khí tươi AC-160 là thiết bị lý tưởng để nâng cao chất lượng không khí trong nhà, góp phần giảm nguy cơ mắc viêm phổi cấp:

• Thiết kế nhỏ gọn, linh hoạt: Có thể đặt dưới đất, treo tường hoặc trên trần nhà, phù hợp với nhiều không gian nội thất nhờ kiểu dáng hiện đại và màu trắng sang trọng.

• Lấy khí tươi từ bên ngoài: Cửa lấy gió ở đế máy cho phép hút không khí trong phòng hoặc cấp khí tươi trực tiếp từ bên ngoài, giúp cung cấp oxy liên tục và duy trì không gian trong lành.

• Hệ thống lọc đa lớp:

  • Màng lọc bụi thô inox loại bỏ bụi lớn, lông, tóc.

  • Màng lọc trung cấp F9 từ Phần Lan xử lý bụi mịn PM2.5 và khử trùng.

  • Màng lọc than hoạt tính TVOC loại bỏ mùi và các hợp chất hữu cơ bay hơi gây hại.

  • Màng lọc HEPA H13/14 của 3M Mỹ lọc sạch bụi siêu mịn 0,3 micromet gần như tuyệt đối.

• Cảm biến thông minh và màn hình hiển thị: Giúp theo dõi chất lượng không khí (bụi mịn, CO2), tốc độ quạt, tỉ lệ gió tươi và chức năng sưởi, điều chỉnh chế độ phù hợp với nhu cầu.

• Tùy chỉnh tỉ lệ lấy gió: 0%, 25%, 75% hoặc 100% để kiểm soát lượng không khí ngoài vào, phù hợp với từng mùa và mức độ ô nhiễm.

Hiệu quả thực tế: Thí nghiệm cho thấy chỉ số bụi PM0.3 và PM2.5 giảm từ 377.616 và 512 xuống 0 chỉ sau 15 phút, tương ứng hiệu quả lọc bụi lên đến 99,99%. Điều này giúp phòng ngừa các tác nhân gây viêm phổi cấp hiệu quả, đặc biệt là virus và vi khuẩn trong không khí.

Sử dụng máy cấp khí tươi AC-160 kết hợp với các biện pháp vệ sinh, giữ ấm và chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp gia đình bạn chủ động phòng tránh viêm phổi cấp và duy trì môi trường sống trong lành, an toàn cho trẻ em và người lớn.

FAQ

1. Viêm phổi cấp có lây không?

Viêm phổi cấp có thể lây truyền nếu nguyên nhân là virus hoặc vi khuẩn, đặc biệt qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần với người bệnh. Việc giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên và hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh giúp giảm nguy cơ lây nhiễm.

2. Trẻ bị viêm phổi có cần nhập viện ngay không?

Không phải mọi trường hợp viêm phổi trẻ em đều phải nhập viện. Trẻ có triệu chứng nhẹ, thở ổn định, sốt vừa và bú ăn bình thường có thể theo dõi tại nhà theo hướng dẫn bác sĩ. Tuy nhiên, nếu xuất hiện dấu hiệu viêm phổi nặng như khó thở, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc tím tái, cần đưa trẻ đi bệnh viện ngay để được chăm sóc và điều trị kịp thời.

3. Viêm phổi cấp có thể phòng ngừa bằng cách nào ngoài tiêm vắc xin?

Ngoài việc tiêm vắc xin viêm phổi, Hib, phế cầu và cúm, bạn có thể phòng bệnh bằng cách: giữ không gian sống thông thoáng, sử dụng máy lọc không khí hoặc máy cấp khí tươi, giữ vệ sinh cá nhân, tránh khói bụi và rửa tay thường xuyên, đồng thời duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để tăng sức đề kháng.

4. Người lớn sau khi khỏi viêm phổi cấp cần chú ý gì để tránh tái phát?

Người lớn nên nghỉ ngơi đầy đủ, duy trì chế độ dinh dưỡng giàu protein và vitamin, uống đủ nước, tránh khói thuốc và môi trường ô nhiễm. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe nếu có bệnh lý nền, đồng thời đảm bảo tiêm phòng đúng lịch để giảm nguy cơ viêm phổi tái phát.

Kết:

Trên đây là toàn bộ thông tin hữu ích về viêm phổi cấp. Nếu bạn vẫn còn phân vân chưa biết nên mua máy lọc không khí nào, hãy liên hệ ngay đến hotline 0965.356.499 để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.

>>>Xem thêm: 5+ cách chăm sóc trẻ bị viêm phổi tại nhà từ các chuyên gia