Virus RSV gây bệnh gì ở trẻ em? Biểu hiện và cách điều trị

Virus RSV là tác nhân hàng đầu gây các bệnh đường hô hấp ở trẻ em, đặc biệt trong giai đoạn thời tiết lạnh. Từ những triệu chứng tưởng chừng nhẹ như ho, sổ mũi đến các biến chứng nặng hơn như viêm tiểu phế quản hay viêm phổi, virus này có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của trẻ nếu không được phát hiện sớm.

Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ hiểu Virus RSV gây bệnh gì, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị an toàn để bảo vệ con đúng cách.

Virus RSV là gì?

Virus RSV (Respiratory Syncytial Virus) là một loại virus gây nhiễm trùng đường hô hấp, thường được biết đến khi cha mẹ tìm hiểu RSV là gì hay RSV ở trẻ. Đây là tác nhân đứng đầu trong nhiều ca bệnh liên quan đến hô hấp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong những tháng giao mùa hoặc thời điểm thời tiết ẩm lạnh.

Virus RSV thuộc nhóm virus RNA có vỏ bọc, cấu trúc cho phép chúng bám vào tế bào đường hô hấp và nhanh chóng nhân lên. Khi xâm nhập, virus gây ra các triệu chứng từ nhẹ giống cảm lạnh cho tới viêm tiểu phế quản hay viêm phổi – hai bệnh lý thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Trẻ sơ sinh, trẻ có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh nền càng dễ bị ảnh hưởng nặng hơn.

Tại nhiều quốc gia, RSV thường bùng phát theo mùa và có xu hướng tăng mạnh vào các tháng mưa hoặc thời điểm nhiệt độ thay đổi. Ghi nhận y khoa cũng cho thấy RSV là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ phải nhập viện do bệnh hô hấp, đặc biệt ở nhóm dưới 2 tuổi.

Điều này cho thấy mức độ phổ biến và nguy cơ của Virus RSV, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi sớm các biểu hiện bất thường để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Tại sao virus RSV lại nguy hiểm, đặc biệt với trẻ sơ sinh?

Virus RSV có thể gây bệnh nặng hơn nhiều ở RSV ở trẻ, nhất là RSV ở trẻ sơ sinh, vì hệ hô hấp và miễn dịch của trẻ còn rất yếu. Vậy RSV có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, đặc biệt ở nhóm dưới 1 tuổi.

• Đường thở nhỏ và dễ tắc: Trẻ sơ sinh có khí quản hẹp, khi RSV gây sưng và tăng dịch nhầy sẽ nhanh chóng làm trẻ khó thở, thở rít hoặc khò khè.

• Miễn dịch chưa hoàn thiện: Cơ thể trẻ chưa đủ khả năng chống lại virus, khiến bệnh dễ chuyển nặng thành viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi.

• Lây lan rất nhanh: Trẻ tiếp xúc gần với người chăm sóc, vì vậy dễ nhiễm virus từ người lớn hoặc anh chị em trong nhà.

• Nguy cơ biến chứng cao: RSV có thể gây suy hô hấp, nhập viện, thậm chí tử vong, đặc biệt ở trẻ sinh non hoặc có bệnh nền.

Chính vì vậy, RSV luôn được đánh giá là virus nguy hiểm đối với trẻ nhỏ, nhất là giai đoạn sơ sinh.

Con đường lây nhiễm virus RSV

Virus RSV có khả năng lây lan rất mạnh, vì vậy cha mẹ thường thắc mắc RSV lây qua đường nào và RSV có lây không. Câu trả lời là có và lây nhanh hơn bạn nghĩ.

RSV chủ yếu truyền từ người sang người thông qua:

• Giọt bắn đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc hôn trẻ.

• Tiếp xúc gián tiếp qua tay hoặc đồ vật nhiễm dịch tiết. Virus có thể sống nhiều giờ trên bề mặt cứng như bàn, tay nắm cửa; và tồn tại ngắn hơn trên vải hoặc khăn giấy.

• Chạm tay lên mắt, mũi, miệng sau khi đụng vào bề mặt có virus.

Điều đáng lo ngại là người nhiễm RSV có thể lây cho người khác trước cả khi có triệu chứng 1-2 ngày, khiến việc phòng tránh càng khó khăn hơn. Chỉ cần một tiếp xúc gần, đặc biệt với trẻ nhỏ, virus đã có thể truyền sang và gây bệnh.

Triệu chứng nhiễm virus RSV 

Virus RSV gây ra nhiều dấu hiệu dễ nhầm lẫn với cảm lạnh, vì vậy cha mẹ cần nắm rõ biểu hiện của RSV để nhận biết sớm. Tùy giai đoạn và độ tuổi, RSV triệu chứng có thể khác nhau, đặc biệt ở trẻ sơ sinh.

Triệu chứng khởi phát

Ở giai đoạn đầu, trẻ thường xuất hiện các dấu hiệu nhẹ:

• Sổ mũi

• Ho

• Hắt hơi

• Giảm bú hoặc ăn uống kém

Đối với trẻ sơ sinh, biểu hiện có thể mơ hồ hơn như:

• Cáu gắt

• Ngủ nhiều hoặc lừ đừ

• Bú kém

• Có thể không sốt, nên nhiều cha mẹ thắc mắc RSV có sốt không – thực tế rất nhiều trẻ sơ sinh nhiễm RSV hoàn toàn không sốt.

Triệu chứng toàn phát và nặng

Khi bệnh tiến triển, RSV có thể lan xuống đường hô hấp dưới gây viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi với các dấu hiệu:

• Ho nhiều, ho liên tục

• Thở khò khè, thở nhanh hoặc thở gấp

• Lỗ mũi phập phồng khi thở

• Mệt mỏi, chán ăn

• Môi, da tái hoặc hơi xanh do thiếu oxy

Ở trẻ sơ sinh, mức độ nặng thường thấy rõ hơn:

• Thở nông, nhanh

• Co kéo hõm ức khi thở

• Bỏ bú

• Ngủ li bì hoặc kích thích bất thường

Ngoài hệ hô hấp, virus RSV trong một số trường hợp còn ảnh hưởng tới các cơ quan khác như tim, gan, thần kinh hoặc gây phát ban, viêm kết mạc.

Hướng dẫn điều trị trẻ nhiễm virus RSV 

Khi trẻ mắc virus RSV, phần lớn trường hợp có thể chăm sóc tại nhà vì bệnh thường tự giới hạn. Cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp điều trị RSV tại nhà để giúp trẻ dễ chịu hơn và giảm nguy cơ biến chứng.

Chăm sóc và theo dõi tại nhà

• Hạ sốt đúng cách: Nếu trẻ sốt trên 38,5°C, có thể dùng thuốc hạ sốt chứa paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không dùng aspirin cho trẻ.

• Làm sạch mũi: Nhỏ hoặc rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0,9% để giảm nghẹt mũi và hút dịch ra ngoài khi cần.

• Bổ sung nước: Cho trẻ uống đủ nước, trẻ nhỏ tiếp tục bú mẹ/bú bình; với trẻ lớn, có thể dùng nước ấm, súp để làm loãng đờm.

• Giữ ấm và cải thiện không khí: Giữ phòng thông thoáng, đủ độ ẩm để giảm nghẹt mũi và ho.

• Theo dõi sát biểu hiện: Nếu trẻ nôn nhiều, bỏ bú, quấy khóc nhiều hoặc thở gấp, cần đưa trẻ đi khám sớm.

Khi nào trẻ cần nhập viện?

Nhiều cha mẹ băn khoăn trẻ bị RSV có phải nhập viện không. Điều này phụ thuộc vào mức độ nặng của triệu chứng. Trẻ cần được đưa đến bệnh viện khi:

• Thở nhanh, thở khò khè, thở lõm ngực

• Bỏ bú hoàn toàn hoặc mất nước

• Môi hoặc da tái xanh

• Sốt cao kéo dài hoặc ngủ li bì bất thường

Tại bệnh viện, trẻ có thể được hỗ trợ bằng:

• Cung cấp oxy

• Hút dịch đường thở

• Truyền dịch nếu mất nước

• Điều trị biến chứng khi có bội nhiễm

Cách phòng ngừa virus RSV 

Phòng ngừa virus RSV ở trẻ và RSV ở trẻ sơ sinh đòi hỏi sự kết hợp giữa thói quen chăm sóc khoa học, giữ vệ sinh môi trường và hỗ trợ chất lượng không khí trong nhà. Dưới đây là các nhóm giải pháp chi tiết giúp cha mẹ giảm tối đa nguy cơ lây nhiễm RSV.

Giữ vệ sinh cá nhân và không gian sống sạch sẽ

• Rửa tay thường xuyên cho cả trẻ và người chăm sóc bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
• Vệ sinh đồ chơi, xe đẩy, núm ti… vì virus RSV có thể tồn tại trên bề mặt trong nhiều giờ.
• Hạn chế cho trẻ tiếp xúc nơi đông người, đặc biệt với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng – nhóm dễ gặp biến chứng nặng khi nhiễm RSV ở trẻ sơ sinh.

Tăng cường miễn dịch cho trẻ, đặc biệt trong mùa RSV

• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu để nhận kháng thể tự nhiên.
• Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, giữ ấm cơ thể khi thời tiết thay đổi.
• Theo dõi sát các biểu hiện như ho, khò khè, bú kém… để phát hiện sớm virus RSV.

Giữ chất lượng không khí trong nhà luôn sạch và thông thoáng

Không khí ô nhiễm, nhiều bụi mịn hay mùi hóa chất có thể khiến trẻ dễ tổn thương đường thở hơn, từ đó tăng nguy cơ nhiễm RSV ở trẻ. Đây là lý do phụ huynh nên sử dụng máy lọc không khí chất lượng cao như AirProce AI-300 để cải thiện môi trường sống cho trẻ.

Điểm nổi bật của AirProce AI-300:

• Trang bị động cơ Đức ebmpapst bền bỉ, công suất lên tới 156W, cho luồng gió sau lọc đạt 680 m³/h. Nhờ đó máy duy trì hiệu suất lọc mạnh và ổn định.
• Hộp động cơ tháo rời tiện cho bảo hành, sửa chữa.
• Hệ thống lõi lọc cao cấp gồm 2 lớp:

1. Màng lọc F7 Mix (Ahlstrom-Munksjö – Phần Lan): dày 12 cm, diện tích 5m², kết hợp khả năng lọc bụi như HEPA và khử mùi bằng than hoạt tính. Loại bỏ bụi thô đến bụi siêu mịn, đồng thời xử lý mùi benzen, formaldehyde. Tuổi thọ trung bình khoảng 9 tháng.

2. Màng lọc HEPA H13 (3M – Mỹ): dày 12 cm, diện tích 5m², lọc sâu bụi PM0.3, PM0.1, vi khuẩn, vi-rút… Tuổi thọ khoảng 36 tháng. Các màng đều có gioăng cao su để đảm bảo kín khít khi lắp đặt.

• Hiệu quả lọc:
  • Công nghệ Electret & chứa bụi sâu giúp khóa chặt chất ô nhiễm.
  • CADR đạt 600 m³/h, loại bỏ phấn hoa, mạt bụi, khói thuốc… rất tốt.Bộ đôi lõi lọc dày gần 25 cm cho hiệu suất lọc bụi mịn 99,96%, kể cả PM0.3.
  • Lưới than hoạt tính 5 kg hấp thụ formaldehyde tới 300 m³/h, xử lý TVOC hiệu quả.
  • Chỉ số CCM > 7710 mg, cho khả năng khử aldehyde dài hạn tới 18 tháng.

>>>Xem video: So sánh máy lọc không khí AirProce AI-300, AirDog X3, Xiaomi Pro, Panasonic F-VXK70A<<<

Hạn chế nguồn lây trong gia đình

• Tránh để người đang bị cảm cúm, ho sốt tiếp xúc gần với trẻ.
• Đeo khẩu trang khi chăm trẻ, nhất là với trẻ sơ sinh.
• Giặt ga giường, chăn, gối thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn, vi rút bám trên bề mặt.

FAQ

1. Nhiễm virus RSV bao lâu thì khỏi?

Thông thường, trẻ mắc virus RSV sẽ hồi phục sau khoảng 7-10 ngày. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh hoặc trẻ có bệnh nền có thể mất nhiều thời gian hơn và dễ gặp biến chứng.

2. Virus RSV có tái nhiễm không?

Có. Trẻ có thể tái nhiễm RSV nhiều lần trong năm vì miễn dịch sau mắc bệnh không bền vững. Những lần tái nhiễm sau thường nhẹ hơn, nhưng trẻ sơ sinh vẫn có nguy cơ nặng.

3. RSV có lây từ người lớn sang trẻ nhỏ không?

Có. Người lớn mắc RSV thường chỉ bị cảm nhẹ nhưng vẫn có khả năng lây mạnh sang trẻ, đặc biệt khi hôn trẻ, chăm trẻ hoặc dùng chung đồ vật.

Kết:

Trên đây là toàn bộ thông tin hữu ích về virus RSV. Nếu bạn vẫn còn phân vân chưa biết nên mua máy lọc không khí nào, hãy liên hệ ngay đến hotline 0965.356.499 để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.

>>>Xem thêm: Nhiễm RSV ở trẻ: Nguyên nhân, biểu hiện RSV và cách phòng ngừa